Kira Tespit Davası Nedir? Nasıl Açılır?
Kira tespit davası, kiraya verenin veya kiracının, kira bedelinin yeniden belirlenmesi amacıyla tarafların mahkemeye başvurmasıdır. Uzun süreli yapılan kira sözleşmelerinde, kira bedelinin piyasa koşullarına uygun hale getirilmesi amacıyla açılır. Türk Borçlar Kanunu’nda bu hak hem kiracıya hem kiraya verene bu hakkı vermektedir.
Kira Tespit Davası Açılabilmesi için Gerekli Şartlar Nelerdir?
1- Taraflar arasında devam eden bir kira ilişkisi olmalıdır.
2- Taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinde kira artış oranını rakamsal olarak yazılabileceği gibi yıllık tüfe ortalaması veya TEFE/TÜFE şeklinde de yazılabilir.
3- Kira sözleşmesinde kira artış oranı TÜİK tarafından hesaplanan yıllık TÜFE ortalamasının oranı aşmaması durumumda geçerli olur
4- Yıllık TÜFE ortalamasını aşan kısım yönünden kira artış miktarı geçersizdir.
5- Dava, kira döneminin bitiminden 30 gün önce açılmalı veya bu süre içinde kiracıya yazılı bildirim yapılmalıdır.
6- Kira sözleşmesinin üzerinden 5 yıl geçtiyse, taraflar herhangi bir bildirim süresi aranmaksızın kira tespit davası açabilir.
7- Kira sözleşmesi yazılı veya sözlü olabilir, her ikisi için de dava açılabilir.
Kira Sözleşmesinde Taraflar Arasında Kira Artış Oranı Belirtilmemişse Ne Olur?
Taraflar arasında imzalanan kira sözleşmesinde kira artış şartı yoksa bu durumda kiraya veren tek taraflı olarak kira artış bedeli isteyemez. Bu durumda kiraya veren kira artış miktarı için dava açması gerekecektir. Açılan dava da mahkeme tarafından bedeli bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalarına göre hesaplanır, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.
Kira Tespit Davasında Gerekli Belgeler
- Geçerli kira sözleşmesi (yazılı ya da ispatlanabilir sözlü sözleşme)
- Tapu fotokopisi
- Rayiç kira bedelini gösteren emsal kira örnekleri
- Varsa noter ihtarnamesi
Kira Tespit Davası Ne Kadar Sürer?
Davanın süresi, mahkemelerin iş yüküne ve delillerin toplanmasına bağlı olarak 6 ay ila 1,5 yıl arasında değişebilir.
Kira Tespit Davasında Evsahibinin Hakları
1- Kiraya verenin kira tespit davası sonunda kiranın piyasa değerine göre artırılması,
2- Mahkeme kararının kesinleşmesi sonucu geriye dönük olarak kira farklarının tahsil edilmesi
Kira Tespit Davasında Kiracının Hakları
1- Mahkeme kararından önce, kiraya veren tarafından talep edilen kiranın ödenmesi zorunlu değildir.
2- Mahkeme kiraya verenin aşırı fahiş artış taleplerine bağlı kalmadan bilirkişi incelemesi sonucunda takdir edeceği bedel üzerinden kira miktarını belirleyecektir.
3- Kiracı, kira tespit davası sonunda kiracı tahliye edilemez.
Her Yıl Kira Tespit Davası Açılabilir mi?
Hayır. 5 yıl dolmadan kira bedelinin tespiti için dava açılmaz.
Kira Tespit Davası Geriye Dönük İşler mi?
Bu durumda karşı tarafa ihtar çekilmesi ve ihtarın tebliği olması durumunda dava tarihinden itibaren geriye dönük olarak kira bedeline işler. Şayet karşı tarafa ihtar çekilmez ise bu durumda mahkemenin vereceği karar tarihinden ileriye dönük olarak talep edebilirsiniz.
