İkamet İzni
Ülkemizde, kısa veya uzun dönem Türkiye’ de yaşamak isteyen yabancılar usulüne uygun olarak ikamet izni yahut çalışma izni almalıdır. Aksi takdirde vize ihlali gündeme gelecek ve kaçak duruma düşen yabancıya vize ihlali cezası olarak Türkiye’ ye giriş yasağı ve/veya para cezaları ile karşılaşabilecekler veya deport edileceklerdir. Bu nedenle vize ihlali cezası ve diğer yaptırımlarla karşılaşmamak için ikamet izni başvurusu yaparken bu alanda uzman bir avukattan destek alınması, önem arz etmektedir.
İkamet İzni Çeşitleri
6358 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’ na göre Türkiye’ de ikamet etmek için birden fazla ikamet izin türü düzenlenmiştir. Bunlar; Kısa Dönem İkamet İzni, Aile İkamet İzni, Öğrenci İkamet İzni, Uzun Dönem İkamet İzni, İnsani İkamet İzni, İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni’ dir.
Kısa Dönem İkamet İzni Nasıl Alınır?
Kısa dönem ikamet izni verilebilecek olan kişiler Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda tek tek sıralanmıştır, ancak bu kanunda belirtilen kişiler kısa dönem ikamet izni alabilmektedir. Kısa dönem ikamet izni her seferinde en fazla birer yıl sürelerle verilebilmektedir.
- a) Bilimsel araştırma amacıyla gelecekler
- b) Türkiye’de taşınmaz malı bulunanlar
- c)Ticari bağlantı veya iş kuracaklar
- ç) Hizmet içi eğitim programlarına katılacaklar
- d) Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecekler
- e) Turizm amaçlı kalacaklar
- f) Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecekler
- g) Adli veya idari makamların talep veya kararına bağlı olarak Türkiye’de kalması gerekenler
- ğ) Aile ikamet izninden kısa dönem ikamet iznine geçenler
- h) Türkçe öğrenme kurslarına katılacaklar
- ı) Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacaklar
- i) Türkiye’de yüksek öğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat edenler.
Aile İkamet İzni Nasıl Alınır?
Aile ikamet izni bir diğer kısa dönem ikamet iznidir. Kanun’ da sayılan bazı durumlarda Türk vatandaşlarının yahut kısa dönem ikamet izni sahibi yabancı kişilerin eşine, kendisinin veya eşinin ergin olmayan yabancı çocuğuna, kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı çocuğuna, her defasında iki yılı aşmayacak şekilde aile ikamet izni verilebilmektedir. Aile ikamet izni süresi, vatandaşlık almak için yapılan başvuruda 5 yıllık süreye dahil edilen ikamet türlerinden biridir.
Öğrenci İkamet İzni Nasıl Alınır?
Türkiye’ de lisans, yüksek lisans, ön lisans yahut doktora eğitimi almak isteyen yabancılara, şartlar sağlandığı takdirde öğrenci ikamet izni verilebilmektedir. Öğrenci ikamet izni, aile ikamet izni gibi yabancının yakınlarına ikamet iznine başvururken pozitif ya da negatif bir etki sağlamamaktadır.
Uzun Dönem İkamet İzni Nasıl Alınır?
Uzun Dönem ikamet izni, bir diğer adıyla süresiz ikamet izni Türkiye’de aralıksız olarak 8 yıl ikamet eden yabancılar, Göç Politikaları Kurulu’ nun belirlediği şartlara uyan yabancı kişilere valilik tarafından uzun dönem ikamet izni verilebilmektedir.
İnsani İkamet İzni Nasıl Alınır?
Yukarıda belirtilen ikamet izni şartlarını sağlamayan kişiler, Kanun’ da belirtilen hallerde en fazla birer yıllık sürelerle olmak kaydıyla, valiliklerce insani ikamet izni verilebilir ve bu izinler uzatılabilir. İnsani ikamet izni alınabilecek haller şu şekildedir;
- Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda
- Haklarında sınır dışı etme veya Türkiye’ye giriş yasağı kararı alındığı hâlde, yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde
- 6458 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında
- 6458 sayılı Kanunun 53 üncü, 72 nci ve 77 nci maddelere göre yapılan işlemlere karşı yargı yoluna başvurulduğunda
- Başvuru sahibinin ilk iltica ülkesi veya güvenli üçüncü ülkeye geri gönderilmesi işlemlerinin devamı süresince
- Acil nedenlerden dolayı veya ülke menfaatlerinin korunması ile kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından Türkiye’ye girişine ve Türkiye’de kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumları sebebiyle diğer ikamet izinlerinden birini alma imkânı bulunmadığında
- Olağanüstü durumlarda.
Çalışma İzni Nedir ve Nasıl Alınabilmektedir?
Çalışma izni, yabancıya hem Türkiye’ de hukuka uygun olarak çalışabilmesi hem de ikamet edebilmesi için zorunludur. Öncelikle çalışma iznini çalışan olarak yabancının kendisi değil işvereni tarafından alınabilmektedir. Tüm işverenler yabancı çalıştırma izni alma hakkına sahip değildir. Yabancı çalıştırma izni almak isteyen işverenin, ödenmiş sermayesinin en az 100.000 TL ya da brüt satışlarının en az 800.000 TL ya da son yıl ihracat tutarının en az 250.000 ABD Doları olması ve Kanun’ da belirtilen diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekmektedir.
