Tarafınıza karşı açılmış olan davalarda veyahut karşı taraf hakkında sizin açacağınız davalarda en önemli hususlardan biri dilekçe yazmaktır. Dilekçeniz sizi davada temsil eden resmi evrakınızdır. Eğer dilekçeyi hatalı veyahut eksik yazarsanız işte o zaman telafisi imkansız mağduriyetlere neden olabilirsiniz. Bazı hatalar giderilebilse de sonuç olarak bu ihtimalde dahi o hatayı da telafi etmek yine bir dilekçeyle mümkün olacağından her zaman hukuki kurallar çerçevesinde yazılmış dilekçeye ihtiyaç duyulur. Uygulamada özellikle dava ve cevap dilekçelerinde yapılan hatalar sonucu birçok davaların aleyhe sonuçlandığı görülmektedir. Örneğin; dava ve cevap dilekçelerinde ileri sürülmek istenen iddialar ve bu iddiaların hangi delille ispat edileceğinin belirtilmemesinin birçok olumsuz hukuki sonucu bulunmaktadır. Dava ve cevap dilekçelerinde yer alması gereken hususlar konusunda idari davalar için İdari Yargılama Usul Kanunu, hukuk davaları için ise Hukuk Muhakemeleri Kanunu bizlere ışık tutar, yol gösterir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 119. Maddesine göre bir dava dilekçesinde; öncelikle hangi mahkemede dava açılmak isteniyorsa o mahkemenin adı, dava açacak kişi ile davalı tarafın adı, soyadı ve adresleri, dava açacak kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve varsa vekilinin adı soyadı ve adresi, dava açacak kişinin ve davalı tarafın varsa kanuni temsilcilerinin adı, soyadı ve adresleri, davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri, dava açacak kişinin iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri, iddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği, dayanılan hukuki sebepler, açık bir şekilde talep sonucu ve dava açacak kişinin varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası gerekmektedir. Eğer dava dilekçesi hazırlanırken davacı ile davalı tarafın adı, soyadı ve adresleri, dava açacak kişinin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ve varsa vekilinin adı soyadı ve adresi, davanın ve davalı tarafın varsa kanuni temsilcilerinin adı, soyadı ve adresleri, açık bir şekilde talep sonucu yazılmasıysa veyahut davacının varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası eksikse hâkim dava açan kişiye söz konu eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre vermektedir. Davacı tarafından bu süre içinde söz konusu eksikliğin tamamlanmaması hâlinde ise artık mahkeme davanın açılmamış sayılmasına karar verir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 129. Maddesine göre ise, bir cevap dilekçesinde;
- Mahkemenin adı, davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri, davalı yurt dışında ise açılan dava ile ilgili işlemlere esas olmak üzere yurt içinde göstereceği bir adres,
- Davalının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri,
- Davalının savunmasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri, Savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği, dayanılan hukuki sebepler,
- Açık bir şekilde talep sonucu, davalının veya varsa kanuni temsilcisinin yahut vekilinin imzası bulunması gerekmektedir.
Bununla birlikte dilekçeler hazırlanırken Hukuk Muhakemeleri Kanunu 114, 115, 116, 121, 122, 139, 140, 319 Maddelerine ayrıca davanın içeriğine, kapsamına ve duruma göre bazı diğer kanun maddelerine de dikkat edilmesi gerekmektedir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 119 ve 129 kapsamında dava ve cevap dilekçeleri hazırlamak kolay görünse de uygulamada davacı tarafından yetkili ve görevli mahkeme belirlenmesinde, taraflarca iddia ve savunmalarının dayanağı olan vakaların ileri sürülmesinde, İddia edilen vakıanın hangi delillerle ispat edileceği hususunda çokça hataya düştükleri görülmektedir. Yine aynı şekilde cevap ve delil dilekçeleri hazırlanırken Hukuk Muhakemeleri Kanunu 114, 115, 116, 121, 139, 140, 319 dikkat edilmediğinden bir çok davanın aleyhe sonuçlandığına da rastlanmaktadır. Görüleceği üzere; davalarda püf nokta; ilgili kanunları bilme ve o kanunları doğru uygulama noktasında toplanmış olup (her ne kadar avukatla temsil zorunluluğu bulunmasa da) bu da ancak davalarda uzman avukatlarla temsil edilmekle mümkün olmaktadır.
